Meervoudige problemen en delictgedrag
Onze patiënten hebben vaak last van meervoudige problematiek die leidt tot of bijdraagt aan het ontstaan van crimineel gedrag. Deze meervoudige problematiek kan bestaan uit een psychiatrische stoornis, een ziekelijke stoornis in de ontwikkeling, een persoonlijkheidsstoornis en/of verslaving.
Werk- en behandelrelaties
Daarnaast ontbreekt het de patiënten vaak aan voldoende sociale vaardigheden, hebben zij moeite met het verwerken en omgaan met (problematische) situaties en beschikken zij niet over een stabiel sociaal netwerk. Ze zijn vaak niet of onvoldoende gemotiveerd voor hun behandeling en houden er regelmatig (sterk) afwijkende normen en waarden op na. Dit heeft zowel consequenties voor het leven in groepen en de omgang in het privéleven als voor het functioneren in werk- en behandelrelaties.
De aard van bovengenoemde problematiek kan de omgang met anderen bemoeilijken en gaat bij een aantal patiënten gepaard met grensoverschrijdend gedrag, controle verlies, agressie, gebrek aan (zelf)vertrouwen, gebrek aan empathie en onbetrouwbaarheid. Vaak overzien ze de gevolgen van hun gedrag onvoldoende en beschikken ze niet over voldoende vaardigheden om zich adequaat en zelfstandig in de samenleving te kunnen redden. Hierdoor stuiten ze bij herhaling op problemen op sociaal gebied. Er zijn ook patiënten die zich juist angstig, afhankelijk, schuldig of gekwetst gedragen.
Meervoudige problematiek
Meervoudige problematiek kan bestaan uit:
- Verslavingsproblematiek: hierbij is sprake van middelenmisbruik of middelenafhankelijkheid en diverse complexe problematiek;
- Complexe problematiek: psychiatrische of lichamelijke problemen op meerdere levensgebieden, bijvoorbeeld problemen rondom wonen en dagbesteding, financiële problemen of problemen in sociale contacten;
- Bijkomende psychiatrische problematiek: vaak heeft deze groep patiënten last van persoonlijkheidsstoornissen of psychotische symptomen. Daarnaast kan er last zijn van een depressie;
- Bijkomende lichamelijke problemen: als gevolg van de verslaving, zoals long-, lever- en neurologische problemen en andere lichamelijke gezondheidsproblemen zoals incontinentie of eet- en slaapproblemen;
- Een (lichte) verstandelijke beperking (zowel aangeboren als op latere leeftijd ontstaan – mogelijk door het gebruik van middelen);
- Criminaliteit: risico op criminaliteit, overlast, antisociaal gedrag en/of veel contacten met politie en justitie. Vaak is er sprake van proces-verbalen voor bijvoorbeeld openbaar dronkenschap, zwartrijden, wildplassen en soms winkeldiefstal. Als er sprake is van ‘verwervingscriminaliteit’ (dermate ernstige criminaliteit om drugs te kunnen aanschaffen, zoals inbraak, autodiefstal, etc.) dan komen cliënten veelal in de forensische zorg terecht;
- Moeizame behandeling: zorgmijdend, lage motivatie, het niet willen aanpassen aan sociale normen en waarden, weinig ziekte-inzicht en hoge uitval.
Ketenzorg
Fivoor werkt samen met verschillende zorgaanbieders om deze patiënten te ondersteunen. Daartoe hebben we zowel forensisch psychiatrisch centra, ambulante centra en intensieve zorg in specialistische klinieken gecombineerd met forensisch wonen, Materieel Juridische Dienstverlening en GGZ Reclassering. Dit noemen we ketenzorg.