Lees op deze pagina de nieuwsupdate Naastbetrokkenenraad februari 2023. De naastbetrokkenenraad is een klankbord/adviesorgaan voor de collectieve belangenbehartiging van familie en naasten van patiënten/cliënten van Fivoor.
In de nieuwsupdate Naastbetrokkenenraad februari 2023 leest u meer over de wijzigingen binnen Antes en Fivoor die op verschillende manieren met elkaar verbonden zijn. Daarnaast is er een ervaringsverhaal te lezen van Rita van Maurik (voorzitter NBR). De bedoeling van Fivoor is beschreven aan de hand van het gedachtengoed uit het boek ‘Verdraaide Organisaties’ van Wouter Hart. Verder is er meer te lezen over het eerste ronde tafeloverleg, de plannen voor 2023 en de familievertrouwenspersoon.
Welkom bij Fivoor, Antes!
Zorgorganisaties Antes en Fivoor zijn op verschillende manieren met elkaar verbonden. Ze werken, ieder vanuit hun eigen expertise, samen in dezelfde regio op hetzelfde zorgterrein aan goede psychiatrische zorg. Per 1 november 2022 heeft Antes Zorg een deel van haar huidige Divisie Forensisch overgedragen aan Fivoor, omdat Fivoor meer gespecialiseerd is in forensische en intensieve zorg en dit type zorg beter past bij het aanbod van Fivoor.
Wat betekent dit voor cliënten en naasten?
Voor cliënten verandert er bijna niets. Zij houden dezelfde behandelaar en begeleiders en de behandeling en begeleiding gaan door vanuit hetzelfde gebouw. Wat er verandert, is dat Fivoor verantwoordelijk wordt voor de zorg die geboden wordt, in plaats van Antes. De contactgegevens van de naastbetrokkenenraad zijn na de overdracht gewijzigd: e-mail: naastbetrokkenenraad@fivoor.nl, telefoonnummer: 088 – 1786 950.
Ervaringsverhaal 'De eerste keer' Rita van Maurik
Het geluid van joelende kinderen kaatst tegen het raam van de stille kantoorkamer waar ik wacht op een vervolg dat mij onbekend is. Blijkbaar is er een school in de buurt. Het is drie uur in de middag, een paar dagen voor Kerstmis. Begint de kerstvakantie vandaag en zijn de kinderen daarom zo luidruchtig, blij met het vooruitzicht van twee weken vrij? Ik heb er geen idee van. Het vrolijke geluid van de spelende kinderen doet me pijn. Het grijze miezerige weer maakt dat het vroeg donker wordt. Ik kijk eens rond in dit kantoor, zie foto’s op een plankje boven de computer, een plant in de hoek, ansichtkaarten, korte briefjes en notities op een prikbord, twee leunstoelen bij een laag tafeltje, grijze luxaflex en grijsblauwe vloerbedekking. Naast de computer ligt een map, een gebruikte koffiebeker en een bakje met pennen en potloden.
‘Het kan even duren eer de toestemming er is om uw zoon gedwongen op te nemen’, had de psychiater gezegd. ‘Wacht u maar in deze kantoorkamer, maar niet samen met uw zoon, dat is te risicovol. Hij is verschrikkelijk in de war. Hij zit in de wachtkamer. Als u iets nodig hebt, ik zit voor bij de balie.’ Gedwongen opnemen? Mijn zoon te bedreigend voor mij? Hij wist zijn naam niet eens meer toen we hier binnenliepen en hij wist ook niet meer waar hij woont. Ik krijg de gelegenheid niet om om uitleg te vragen, de psychiater is de kamer al uit. Het geluid van de spelende kinderen ebt weg. Buiten is het nu helemaal donker. Doodmoe kijk ik naar mijn telefoon, wie zou ik kunnen bellen op dit tijdstip van de dag? Wie zou er naar mijn verhaal over de gebeurtenissen van vandaag en van de afgelopen weken willen luisteren? De deur van de kamer staat open, op de gang is het doodstil. De verpleegkundige die samen met de psychiater bij de balie wacht op de toestemming voor de gedwongen opname, heeft me een bekertje koffie gebracht. ‘Ik dacht dat u daar wel zin in zou hebben.’ Dan loopt ze terug naar de balie. Ik loop naar de wachtkamer, waar mijn zoon zit. Apathisch staart hij voor zich uit, geeft geen sjoege als ik zijn naam zeg. Na nog een eenzaam uur, komt de psychiater zeggen dat de toestemming er is. Tussen hem en de verpleegkundige zie ik mijn zoon naar de opname afdeling lopen. Machteloos zwaai ik naar zijn rug.
De bedoeling van Fivoor
Twee keer per jaar treffen het bestuur, de directies en het management van Fivoor elkaar op een beleidsdag. Ook de verschillende medezeggenschapsraden van Fivoor, waaronder de naastbetrokkenenraad zijn hierbij van harte welkom. Samen gaan zij in gesprek over de koers van de organisatie en staan zij stil bij de uitdagingen die spelen. Op 17 november gingen ze, onder andere, aan de slag met het gedachtengoed uit het boek ‘Verdraaide Organisaties’ van Wouter Hart. Omdat wij als naastbetrokkenenraad veel herkenden in dit gedachtengoed, leggen we in dit bericht in het kort uit wat het inhoudt.
Terug naar de bedoeling
De ondertitel van het boek luidt ‘Terug naar de bedoeling’ en dat vat de essentie van het boek goed samen. De schrijver plaatst de bedoeling van de organisatie, vaak ook wel de missie genoemd, centraal. Voor Fivoor is dat: een veiligere maatschappij en perspectief op een betekenisvol bestaan voor de patiënt.
Daaromheen plaatst de schrijver twee verschillende werelden: de leefwereld en de systeemwereld. De leefwereld is de wereld waar we ons in bevinden, het hier en nu. Hier vindt de interactie plaats tussen de juf en de leerling, tussen de politieagent en de burger en tussen de behandelaar en de patiënt.
Om te zorgen dat het werk in de leefwereld goed verloopt hebben veel organisaties om deze wereld een soort fictieve wereld op papier gecreëerd. Formats, procedures, instructies, targets, beleid, etc. Dit alles met als doel om de leefwereld te ondersteunen. Het is namelijk handig dat niet iedere professional het wiel opnieuw hoeft uit te vinden en dat wijzigingen in wet en regelgeving in de gaten worden gehouden, etc.
De valkuil van de systeemwereld
De valkuil is echter dat de systemen, de procedures, de formats en dashboards leidend worden en dat de professional zijn aandacht moet verdelen tussen de cliënt en de systemen. In het ergste geval draait de aandacht van de professional (en eigenlijk de hele organisatie) meer en meer naar de procedures (systeemwereld) en komt de professional figuurlijk met zijn rug naar de cliënt te staan. Dan wordt het invullen van formulieren belangrijker dan de zorg voor de patiënt of wordt de CITO-toets belangrijker dan de unieke leerbehoefte van de leerling. Het gevolg is dat de professional minder ruimte en autonomie ervaart. Medewerkers raken gedemotiveerd en haken af. Cliënten zijn minder tevreden.
Organiseren vanuit de bedoeling
We willen dus vanuit de bedoeling blijven werken. De ‘bedoeling’ is de kern van wat de organisatie doet: wat heeft de professional te bieden aan de klant? Dit moet worden vertaald naar alle aspecten van de organisatie. De professional kan zich weer naar de cliënt draaien en procedures en formulieren ondersteunen en zijn eenvoudig. De oplossingen in de systeemwereld blijven daarmee een middel en worden geen doel op zich.
Betekenis voor Fivoor
Op de beleidsdag gingen de aanwezigen na de introductie van het gedachtengoed er op verschillende manieren mee aan de slag. Samen concludeerden we dat er soms al vanuit de bedoeling wordt gewerkt, maar zeker niet altijd. In de gereguleerde hoog-risico omgeving van Fivoor geven protocollen en richtlijnen ook houvast en veiligheid en hebben zij een belangrijke functie. We kunnen niet zonder. Het blijft daarbij echter wel belangrijk dat medewerkers binnen hun eigen rol en functie de ruimte houden en gestimuleerd worden om na te blijven denken over waarom zij de dingen doen die ze doen. Waartoe dient deze regel? Wanneer is ons doel behaald? Hoe kunnen ze vanuit de ondersteunende diensten geholpen worden om hun aandacht bij de bedoeling te houden? Dit zal uiteindelijk de kwaliteit van zorg en het effect ervan doen toenemen. De medewerker zal vermoedelijk tevredener zijn in het werk. En de cliënt zal tevredener zijn over de behandeling. Dat is een mooi streven!
Eerste ronde tafeloverleg
In oktober 2022 hebben we voor het eerst een ronde tafeloverleg georganiseerd om de NBR binnen ambulant meer bekendheid te geven. Rita van Maurik is gastdocent bij de PIMM training. De training is recent herschreven voor de forensische psychiatrie en heeft als titel PINMFz (Pakket Interventie Naasten Forensische Zorg). De NBR wil de PINMFz training graag breder laten landen binnen Fivoor.
Bij dit eerste ronde tafeloverleg waren ambulant en de Kijvelanden betrokken. De volgende vergadering willen we andere domeinen ook betrekken en uitnodigen. De onderwerpen ervaringsdeskundigheid en familiespreekuur zullen o.a. op de agenda van het volgende overleg (voorjaar 2023) komen.
Informatiemapje voor naasten
Het uitgangspunt van het familiebeleid van Fivoor is dat naasten en familie goed geïnformeerd worden. Sinds 2021 is er een informatiemapje speciaal voor familie en naasten. Als NBR zijn we daar blij mee. Het mapje bevat informatie over het familiebeleid van Fivoor, over de NBR en over de klachtenregeling naastbetrokkenen. Daarnaast kan iedere locatie, ieder team er zijn eigen informatie aan toevoegen. Het informatiemapje is te bestellen bij de NBR via naastbetrokkenenraad@fivoor.nl en wordt de komende weken verspreid over de locaties van Fivoor. Naast het fysieke mapje is deze informatie ook digitaal beschikbaar.
Plannen 2023
Locatiebezoeken
Ons doel is om meer zichtbaar te worden per locatie van Fivoor en ook om meer in contact te komen met teammanagers en medewerkers, om continu het belang van het betrekken van naasten onder de aandacht te brengen. We hebben hiervoor flyers laten ontwikkelen die we op de locaties willen hangen en we zorgen er voor dat de info mapjes voor naasten aangeboden worden aan naasten.
Naastentevredenheidsonderzoek
Een van de speerpunten in 2022 was het uitvoeren van een Naastentevredenheidsonderzoek (NTO). Daarvoor is samen met de afdeling Kwaliteit & Veiligheid een toestemmingsformulier en een vragenlijst ontwikkeld. Het streven is om in 2023 het NTO uit te voeren, zowel in een kliniek als bij een ambulant team. Het uitvoeren van een NTO is een van de kwaliteitsindicatoren in de Generieke Module Naasten. Samen met de afdeling Kwaliteit van Fivoor zullen we ons voor de implementatie hiervan inspannen.
De naastbetrokkenenraad steviger laten landen in de organisatie
Ons volgende aandachtspunt voor 2023 is om de naastbetrokkenenraad nog steviger te laten landen in de organisatie. We denken dat doel te bereiken door een duurzame relatie op te bouwen met sleutelfiguren op het gebied van het familiebeleid. Zo hebben we een halfjaarlijks overleg met de directie van Wier, met teams van Wier+ en met het forensisch FACT Den Haag. We willen deze contacten graag uitbreiden.
Een ander aandachtspunt is onderzoeken of een familiespreekuur binnen Fivoor gerealiseerd kan worden. De NBR vindt het daarnaast van belang dat naasten ook op deze manier hun verhaal kwijt kunnen. Het familiespreekuur is daarvoor een goede optie.
Familievertrouwenspersoon (FVP)
Naasten van patiënten en cliënten in behandeling bij Fivoor kunnen een beroep doen op de familievertrouwenspersoon (FVP) voor ondersteuning en een luisterend oor. Op de pagina van de NBR op de website van Fivoor zijn de gegevens van de familievertrouwenspersonen te vinden. De FVP biedt zowel ondersteuning voor naasten van patiënten die (ambulante) verplichte zorg ontvangen op grond van de WvGGz (op het moment dat de zorgmachtiging wordt voorbereid), als naasten van patiënten die buiten deze wet vallen.
Op zoek naar versterking
De naastbetrokkenenraad is hard op zoek naar versterking. Ken je of ben je familielid of naaste van een patiënt of cliënt, die zich wil inzetten om de zorg en hulpverlening voor de cliënten en patiënten te verbeteren? Neem dan contact op met de NBR. Bel naar 088 – 1786 950 of mail naar naastbetrokkenenraad@fivoor.nl.
Bekijk voor meer informatie de vacature of de wervingsvideo.
