Op initiatief van de behandeldirecteuren van de tbs-klinieken (fpc’s) is per 1 december 2019 bij vijf fpc’s de proef ‘Elektronisch monitoring bij tbs-verlof’ gestart oftewel het toepassen van een enkelband bij verlof. Deelnemende fpc’s zijn FPC de Rooyse Wissel, FPC De Kijvelanden, FPC Pompestichting, FPC De Oostvaarderskliniek en FPC Dr. S. van Mesdag. In dit laatste fpc wordt de enkelband overigens al langer ingezet als verlofvoorwaarde.
De voorbereiding van deze pilot is enkele jaren geleden gestart. Er is dus geen verband tussen recente onttrekkingen (tbs-patiënten die niet op afgesproken plek zijn of die te laat terugkeren van verlof) en het starten van deze pilot. De pilot duurt twee jaar en wordt daarna geëvalueerd.
Toepassing
Wanneer een patiënt toestemming krijgt om op verlof te gaan zijn daar allerlei voorwaarden aan verbonden, zoals geen drank en/of drugs gebruiken, je op de afgesproken plek bevinden en op tijd terug zijn. Deze afgesproken plek moet passen binnen je behandelplan en kan dus ook betekenen dat je een locatieverbod hebt voor bepaalde gebieden.
Of je op de afgesproken plek bent wordt steekproefsgewijs gecontroleerd; fysiek door naar de verlofbestemming van de patiënt te gaan en te checken of hij/zij daar daadwerkelijk is (dit is arbeidsintensief) en via de mobiel. De patiënt kan gebeld worden en met gps-functie kan de patiënt dan aantonen waar hij is. Wanneer dat zinvol is en een meerwaarde heeft kan daar nu de enkelband aan toegevoegd worden. Voor een patiënt kan dit een extra stok achter de deur zijn om zich aan de verlofvoorwaarden te houden. Een extra controlemechanisme, net als een meldplicht, verplichte urinecontroles of een gebiedsverbod.
De enkelband wordt dus niet bij elke tbs-gestelde toegepast. Ook gaat het niet om (vlucht)gevaarlijke tbs-patiënten. Deze patiënten komen niet in aanmerking voor verlof.
Voor alle patiënten geldt dat je alleen in aanmerking voor verlof komt, wanneer er een zeer kleine kans op onttrekking of onveilig gedrag is. Het toepassen van de enkelband zal dit niet veranderen.
Reclassering
De vijf fpc’s die meedoen aan de pilot nemen ‘het product enkelband’ af bij de reclassering. Zij monitoren de bewegingen van de patiënt en waarschuwen het fpc wanneer de patiënt van zijn verlofplanning afwijkt. De kliniek blijft verantwoordelijk voor de behandeling en de overige controles
