Financiële problemen hinderen een succesvolle behandeling van mensen met een psychiatrisch probleem of een verslaving. Medewerkers op de afdelingen Materieel Juridische Dienstverlening en Budget en Beheer zetten zich in om de financiën van cliënten weer op orde te krijgen. “In deze functies kun je mensen echt helpen.”
“Als je geen geld hebt, geven financiële zaken veel stress.” Geetanjali, een van de medewerkers van de afdeling Materieel Juridische Dienstverlening (MJD), kan het weten. Dagelijks is ze bezig om de financiën van cliënten te stabiliseren. Ze maakt inkomsten, uitgaven en eventuele schulden inzichtelijk en begeleidt cliënten naar de schuldhulpverlening of schuldsanering.
“Wij wijzen cliënten op hun rechten, zoals een uitkering of toeslagen. Maar ook op hun plichten, bijvoorbeeld om verzekerd te zijn”, licht Geetanjali toe. “We maken moeilijke procedures begrijpelijk, zodat mensen ermee uit de voeten kunnen. Alleen al vertellen wat er mogelijk is, helpt enorm om verdere schulden en problemen te voorkomen.”
Schulden oplossen
Geetanjali en haar MJD-collega’s werken, als onderdeel van het Ambulant Centrum Den Haag, veel samen met de reclassering, forensische poli en klinieken van Fivoor. Ook externe reclasseringsinstanties, gemeenten en hulpverleningsorganisaties schakelen de MJD in. Vaak met succes, maar soms kun je als materieel juridisch dienstverlener weinig betekenen voor een cliënt, erkent Geetanjali. “Cliënten moeten zelf de keuze maken om met ons samen te werken. Soms blijken ze nog niet klaar voor het oplossen van hun schulden. Dan komen ze bijvoorbeeld een betalingsregeling of afspraken na één keer al niet na. Dat is wel lastig
Zelfstandig met financiën omgaan
Ook op de afdeling Budget en Beheer werken medewerkers aan stabiele financiën voor cliënten. Waar de MJD vooral gericht is op het verminderen van schulden, heeft een budgetbeheerder als doel dat iemand weer zelfstandig met zijn financiën kan omgaan. “In deze functies kun je cliënten echt helpen”, vertelt budgetbeheerder Rachèl over haar vak. “Als iemands financiën op orde zijn, kan hij bouwen aan zijn toekomst en is er meer rust in zijn behandeling.”
Budgetbeheerders zorgen er onder meer voor dat betalingen op tijd plaatsvinden en dat cliënten hun leefgeld ontvangen. Ook bespreken ze samen hoe de financiële situatie te verbeteren. Rachèl: “We worden tijdens het spreekuur, elke dag van 10.00 tot 12.00 uur, veel gebeld door cliënten. Hun geld is immers tijdelijk bij ons ondergebracht.”
Omgaan met weerstand
Hoewel mensen zelf de keuze voor budgetbeheer maken, geeft het werken met leefgeld soms best weerstand, vertelt Rachèl. “Het voelt voor cliënten alsof ze iets hebben afgestaan, in plaats van dat wij er zijn om te helpen. Aan ons de taak daar zorgvuldig mee om te gaan. Dat betekent weten wat je wel en niet kunt zeggen op bepaalde momenten.” Goede gespreksvaardigheden zijn essentieel, vindt ook Geetanjali. “Motiverend, maar ook de-escalerend als mensen gefrustreerd zijn over hun financiële problemen.”
Gelukkig zijn de medewerkers van MJD en Budget en Beheer goed voorbereid op hun taken. “We blijven onszelf continu ontwikkelen”, aldus Rachèl. “Elk jaar volgen we scholing, zoals een cursus omgaan met weerstand, om bij te blijven in ons vak. Verder zijn we aangesloten bij een branchevereniging, die ons elk jaar audit.” Ook met het kennisniveau bij MJD zit het volgens Geetanjali wel goed. “Alle medewerkers zijn door hun studie en bijscholing goed onderlegd in de rechten en plichten van cliënten. Zo krijgt iedereen bij MJD een opleiding schuldhulpverlening.”
Alle disciplines in huis
Vanuit het Ambulant Centrum in Den Haag werken MJD en Budget en Beheer veel met elkaar samen. Dat ook de reclassering en forensische poli onder hetzelfde dak werken, noemt Geetanjali heel waardevol. “We zijn allemaal een onderdeel in de hulp aan mensen met problemen. Door goed samen te werken, proberen we ervoor te zorgen dat een cliënt stabiel blijft en geen gevaar vormt voor de samenleving.”
Rachèl: “Ik vind onze aanpak wat dat betreft echt onderscheidend. Andere kantoren verrichten ook betalingen, maar kijken niet of nauwelijks naar het totaalplaatje van de leefsituatie en problematiek van cliënten. Bij Fivoor zijn we nauw betrokken bij hun behandeling en hebben we alle disciplines in huis. Als je cliënten zodoende kunt helpen met hun financiën, geeft dat ontzettend veel voldoening.”