De impact van het drama vorig weekeinde in de psychiatrische kliniek Veldzicht in Balkbrug is enorm. Niet alleen voor de kliniek zelf, maar ook voor de medewerkers (en hun thuisfront) van andere klinieken. Hoe gaan de klinieken met zo'n klap om? Thuis vragen ze zich ineens ook weer af: "naar wat voor werk ga je eigenlijk elke dag?"
Geen tbs'er
Bestuurder en forensisch psychiater Harry Beintema, die namens TBS Nederland het woord voert, twijfelde even of het verstandig zou zijn om mee te werken aan een interview. Veldzicht is geen tbs-kliniek meer, de dader – die een medewerkster van Veldzicht doodstak, twee anderen verwondde en daarna zichzelf van het leven beroofde – was geen tbs’er, maar iemand die met een zorgmachtiging in de kliniek in Balkbrug was geplaatst. “Je wilt niet dat zo’n incident op heel de sector afstraalt, terwijl het eigenlijk niet om een tbs’er ging.”
Angst
Toch doet hij zijn verhaal. Want de impact van het ‘Veldzichtdrama’ reikt wel degelijk verder en raakt ook de tbs-klinieken, zoals de Van Mesdagkliniek, waar Beintema zelf werkt. “Iedereen is in shock”, zegt hij. ,,Natuurlijk weten medewerkers die in een kliniek werken met psychiatrische patiënten dat er iets mis kan gaan. Maar als het echt gebeurt en er een collega overlijdt, dan schrik je ontzettend. Het geeft angst. Bij jezelf, bij je team. Maar ook bij het thuisfront. Daar vragen ze zich ook ineens weer af waar je elke dag eigenlijk heen gaat. En dus staan de klinieken klaar voor hun personeel. “We hebben bij iedereen aangegeven dat er hulp is. Er zijn collega’s die herinnerd worden aan incidenten die ze zelf hebben meegemaakt. Er zijn ook collega’s die zelf in Veldzicht hebben gewerkt, of het slachtoffer kennen. Het is een kleine wereld.”
Hulp voor thuisfront
Ook voor het ongeruste thuisfront is er hulp. “We helpen medewerkers wel om dit thuis bespreekbaar te maken. Want na zo’n incident moet je meteen door met je werk. Je kunt niet tegen de patiënten zeggen: wij zijn er even niet. Gelukkig zie ik in heel de sector een enorme veerkracht. De bloemenzee bij Veldzicht is groot. Iedereen leeft met de nabestaanden en Veldzicht mee. Dat is mooi om te zien.”
Erik Masthoff is bestuurder van Fivoor, waar verschillende klinieken onder vallen. Daaronder ook een kliniek waar een ernstig incident is voorgevallen: de Kijvelanden (waar in 2017 een medewerker werd doodgestoken). Daarnaast refereert hij aan collega-instelling Parnassia (waar vorig jaar een beveiliger werd gedood). Hij benadrukt: “We mogen nooit accepteren dat geweld onderdeel is van je werk.”
Niet te snel overheen stappen
Geweld komt overal in de zorg voor, ook in ziekenhuizen, zegt Masthoff. “De slachtoffers zijn doorgaans mensen die dit vak gekozen hebben om andere mensen te helpen en de wereld veiliger te maken. Dat diezelfde mensen slachtoffer worden van geweld, dat is erg pijnlijk en mag niet geaccepteerd worden.”
Toch lijkt het volgens Masthoff alsof er gedacht wordt: geweld in een kliniek, dat hoort gewoon bij het werk. “Dan moet je daar maar niet gaan werken, zeggen ze dan. Maar geweld mag er niet bij horen. Ik ben niet voor ophef na incidenten, maar ik vind ook dat we niet te snel over dit verschrikkelijke bericht heen kunnen stappen.”
Gevolgen
Volgens Masthoff kan een kliniek die zoiets ernstigs meemaakt nog jaren last hebben van de gevolgen. “Dit is een kras, het zal nooit vergeten worden.” Het kan zelfs nog nadelige gevolgen hebben voor het invullen van openstaande vacatures. “Maar de meeste mensen die dit vak kiezen, zien het als een roeping. Ze staan hopelijk sterk in hun schoenen.”
Bij Veldzicht zelf ligt er als het goed is een draaiboek klaar. “Daarin wordt aangegeven hoe om te gaan met calamiteiten. Het is van belang dat personeel en patiënten hun emoties kwijt kunnen.”Veldzicht hield de maandag na de steekpartij een bijeenkomst. En als het goed is, blijft die aandacht ook in de periode na zo’n gebeurtenis aanwezig”, zegt Masthoff.
Ook zijn er protocollen voor de communicatie. En er is een speciaal team dat meehelpt om personeel na een ernstig incident op te vangen. Tegelijkertijd moet de zorg doorgaan. “In algemene zin zie je dat de sector steeds meer aandacht heeft voor het personeel na zo’n drama. Dus dat is goed.” Masthoff en Beintema willen vooral hun medeleven uiten aan de nabestaanden en slachtoffers in Veldzicht.
Bron: De Stentor
