FPC de Kijvelanden heeft zonder terughoudendheid meegewerkt aan het uitgebreide onderzoek door de Inspectie Justitie en Veiligheid en de Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd na het steekincident op 3 februari 2017. De Kijvelanden onderschrijft de conclusies en aanvaardt de adviezen van de inspecties in hun volledige omvang. Passende maatregelen worden getroffen om de risico’s in de zorg voor tbs-patiënten verder te verkleinen.
Op 5 februari 2017 verloor de familie van onze collega Arnd een zoon, broer en echtgenoot. Bekenden verloren een vriend. De Kijvelanden verloor op die dag een jonge veelbelovende collega. De schok van het overlijden van Arnd klinkt nog steeds na, en zal voor altijd deel zijn van de geschiedenis van de Kijvelanden.
Veiliger samenleving, veilige werkomgeving
FPC de Kijvelanden behandelt mensen met een psychiatrische stoornis met als doel het risico op nieuwe delicten te verminderen. Zo geeft de Kijvelanden uitvoering aan haar maatschappelijke opdracht: bijdragen aan de veiligheid van de samenleving en perspectief bieden aan de patiënten op een betekenisvol bestaan.
Voorop staat dat de kliniek een veilige behandelomgeving biedt voor alle patiënten en een veilige werkomgeving voor alle medewerkers. Bij het incident op 3 februari 2017 heeft de Kijvelanden die veiligheid niet kunnen bieden, met vreselijke gevolgen.
Personeelsbezetting
De inspecties stellen knelpunten vast op het gebied van personeelsbezetting. De Kijvelanden wil met gekwalificeerde vaste medewerkers behandeling en begeleiding bieden en het aantal invalkrachten zoveel als mogelijk beperken.
Er waren ten tijde van het incident problemen met het tijdig vervullen van vacatures. Daarom was er sprake van inhuur en te weinig continuïteit op de afdelingen. De signalen hierover kregen niet snel genoeg een vertaling naar aanpassing van beleid binnen de organisatie. Dit probleem van onvoldoende beschikbaarheid van goed opgeleide collega’s wordt ook vandaag nog in de gehele sector van de forensische psychiatrie gevoeld.
Daarnaast vond in 2013/14 een noodzakelijke reorganisatie plaats vanwege forse bezuinigingen op de tbs-tarieven en een dalende capaciteit van de tbs-kliniek. In die reorganisatie is gekozen voor het schrappen van een managementlaag. De hoofden werden verantwoordelijk voor de behandeling én de bedrijfsvoering. Volgens de inspecties werd de werkdruk bij deze functie vaak groot. Daarnaast waren er veel moeilijk vervulbare vacatures. De leidinggevenden waren met te veel taken belast.
Maatregelen
Direct na de gebeurtenissen begin februari heeft de Kijvelanden een crisisteam ingesteld voor de opvang van medewerkers. Er kwam een tijdelijke opnamestop (tot 1 juni 2017) en de eerste weken na het incident stelden het bestuur en het management met instemming van de Ondernemingsraad het plan van aanpak Terug naar stabiliteit vast. In het plan staat centraal: versterken van de veiligheid en beschikbaarheid van meer vast personeel.
De kliniek blijft inzetten op het tegengaan van contrabande door toegangscontroles, kamercontroles, urinecontroles en het vergroten van kennis bij medewerkers over verslavingsproblematiek. Het toegangsgebied is volledig verbouwd om de toegangscontrole verder te verbeteren.
Daarnaast zal het takenpakket van de hoofden worden aangepast. Dat is haalbaar dankzij het terugdraaien van de tariefkortingen op de tbs-maatregel.
De Kijvelanden voert tevens doorlopend verbeteringen door in de bedrijfsvoering (volgens de werkwijze van EFQM/INK). Dat gaat onder andere om maatregelen die nog beter inzicht waarborgen in de personele ontwikkelingen in de kliniek. Zo kan de Kijvelanden sneller bijsturen op de inzet van personeel.
Werving en behoud van personeel
FPC de Kijvelanden zet zich op drie terreinen nog meer in om gekwalificeerde medewerkers te werven en te behouden. Ten eerste extra aandacht voor het werven en selecteren van nieuwe medewerkers, waarvoor twee recruiters zijn aangesteld. Ten tweede investeren in het behoud van medewerkers door onder meer het sneller aangaan van een vast contract en verruiming van de ontwikkelmogelijkheden voor alle medewerkers. Ten derde nog meer investeren (in tijd en middelen) in het goed inwerken van nieuwe medewerkers en het verder opleiden van huidige medewerkers.
Effecten van maatregelen
De Kijvelanden is dankbaar voor het vertrouwen dat de inspecties hebben in de maatregelen die de organisatie heeft genomen na februari 2017. De Kijvelanden monitort de voortgang nauwlettend en ziet positieve effecten: onder andere in de inwerktrajecten voor medewerkers, de vervulling van vacatures en meer stabiliteit in personeelsbezetting. Gezien de krapte op de arbeidsmarkt heeft de werving van nieuwe collega’s de hoogste prioriteit. Dit is een blijvend punt van zorg.
Met het rapport van de inspecties in de hand zal de Kijvelanden doorgaan met het continu verbeteren van de inhoud van de zorg en de bedrijfsvoering. De organisatie blijft in gesprek met de inspecties om de voortgang daarvan te bewaken.
De Kijvelanden hoopt en vertrouwt erop dat de overheid voldoende zal investeren in de sector van de forensische psychiatrie. Zodat de sector blijvend goed toegerust zal zijn om effectief en veilig te werken met een risicovolle patiëntengroep ten bate van de samenleving.
Lees hier het inspectierapport
