Als medewerker van Fivoor kom je waarschijnlijk veel in contact met onze patiënten. Die contacten kunnen heel persoonlijk zijn, en daarom kunnen ze zowel intens als intiem worden. Juist omdat we met een kwetsbare groep mensen werken, willen we patiënten een veilige zorgrelatie bieden en voorkomen dat het contact met patiënten over de grenzen van seksuele of erotische intimiteit heen gaat. Daarom is het aan jou als professional om er altijd voor te zorgen dat er de relatie tussen jou en de patiënt niet verder gaat dan een zuivere zorgrelatie en er geen ruimte is voor (seksueel) grensoverschrijdend gedrag.
Met een niet-veilige zorgrelatie bedoelen we dat een relatie tussen een medewerker en een patiënt, die verder in de privésfeer van de patiënt doordringt dan functioneel en passend is. Dat kan ook gaan om iets als “privépersoon” (ver)kopen aan een patiënt of zijn familie. Of om ander gedrag waardoor de patiënt lichamelijke, psychische of materiele schade lijdt.
Met seksueel grensoverschrijdend gedrag bedoelen we elk gedrag van een medewerker naar een patiënt toe dat een seksuele of erotische intimiteit in zich draagt, of daarvan de indruk kan geven. Elk intiem gedrag van jouw kant dat niet professioneel te verantwoorden is, kan hieronder vallen. Het gaat dan om gedrag dat valt onder werktijd of in het kader van een werk- of hulpverleningsrelatie met Fivoor. Dit geldt niet alleen tijdens lopende hulpverlening aan patiënten, maar ook tot 2 jaar nadat de hulpverlening is gestopt.
Let op: je kunt je ook schuldig maken aan seksueel grensoverschrijdend gedrag als de patiënt ermee instemt, of er zelfs op aandringt of jou ertoe uitnodigt. In al die gevallen is het alsnog jouw professionele verantwoordelijkheid om niet over grenzen heen te gaan, want onze patiënten zijn altijd afhankelijk van de medewerkers van Fivoor.
De lijst hieronder is niet uitputtend. Dat wil zeggen dat er door Fivoor ook nog ander gedrag als seksueel grensoverschrijdend gedrag kan worden gezien. Wees daarom altijd heel voorzichtig in je contact met patiënten om te voorkomen dat je toch over een grens heen gaat.
De volgende gebeurtenissen vallen in elk geval onder seksueel grensoverschrijdend gedrag:
We spreken over erotiserend of seksualiserend gedrag als je naar patiënten toe ongepaste erotische of seksuele gevoelens uitdrukt, of dat nou met woorden gebeurt of door ander gedrag. Als door jouw toedoen een patiënt te maken krijgt met erotische of seksueel getinte opmerkingen, toespelingen, handelingen, of grapjes, ga je over de grens heen.
In de gezondheidszorg, dus ook binnen de GGZ waar Fivoor actief is, wordt ontucht als een strafbaar feit gezien. Hiervan is volgens artikel 249 van het wetboek van strafrecht sprake als een medewerker in de gezondheidszorg of maatschappelijke zorg ontucht pleegt met iemand die als patiënt aan zijn zorg is toevertrouwd. Dat heeft te maken met de bijzondere gezagsverhouding tussen jou en de patiënt. Omdat je als medewerker een bijzondere vorm van macht en controle hebt over onze patiënten, is elk misbruik van je machtspositie strafbaar, dus zeker ook seksueel misbruik.
Let op: binnen de (geestelijke) gezondheidszorg zijn seksuele handelingen met patiënten dus ook strafbaar als het gebeurt met toestemming van de patiënt, ook als die handelingen minder ver gaan dan algemeen strafbare zaken, zoals bijvoorbeeld aanranding.
Wanneer je als medewerker een patiënt aanraakt of betast zonder dat dit nodig is voor je werk, dan valt het onder seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Wanneer je als medewerker een patiënt vraagt of dwingt om zich uit te kleden, terwijl dat voor je werk en de behandeling niet nodig is, dan valt dat onder seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Wanneer je als medewerker een patiënt onnodig lichamelijk onderzoekt, zonder noodzaak voor de behandeling, dan valt dat onder seksueel grensoverschrijdend gedrag. Voorbeelden hiervan zijn inwendig (vaginaal, rectaal) of uitwendig onderzoek (bijvoorbeeld palperen van de borsten, de penis of het scrotum) zonder dat dit gevraagd wordt en/of zonder dat dit voor de behandeling of de diagnostiek noodzakelijk is.
Aanranding is, behalve dat het onder seksueel grensoverschrijdend gedrag valt, ook strafbaar. Dat geldt zowel binnen als buiten de zorg. Er is sprake van aanranding als je een patiënt dwingt om seksuele, erotische of ontuchtige handelingen uit te voeren of te accepteren.
Verkrachting is, behalve dat het onder seksueel grensoverschrijdend gedrag valt, ook strafbaar. Dat geldt zowel binnen als buiten de zorg. Wanneer is er sprake van verkrachting? Als je de patiënt dwingt tot geslachtsgemeenschap, of als je op een andere manier het lichaam van de patiënt seksueel binnendringt.
Bij Fivoor ben je verplicht om te melden als je klachten krijgt, hoort, of op een andere manier klachten opvangt over een niet-veilige zorgrelatie en/of (seksueel) grensoverschrijdend gedrag. Ook als je signalen ziet of vermoedens hebt van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag moet je dat melden.
Als medewerker ben je altijd verplicht om klachten over of signalen van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag door een collega te melden aan én te bespreken met een van de volgende:
De leidinggevende of de directeur aan wie de melding wordt gedaan, geven dit altijd en zo snel mogelijk worden doorgegeven aan de geneesheer-directeur, directeur en de raad van bestuur.
We voeren ten aanzien van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag primair een preventief beleid.
Wordt er een melding van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag gedaan? Dan doet een speciale commissie onderzoek. Het onderzoek richt zich daarbij eerst op de vraag of de beschikbare informatie ook echt wijst op (seksueel) grensoverschrijdend gedrag.
Los van het de uitslag van het onderzoek door de commissie kan de raad van bestuur ook besluiten om in actie te komen. Daarbij kan de raad van bestuur besluiten om maatregelen te nemen die onder het arbeidsrecht vallen, zoals bepaald in de CAO GGZ. Deze maatregelen zijn bijvoorbeeld schorsing, non-actief stelling, of ontslag. In geval van een melding of vermoeden van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag door een medewerker kan de raad van bestuur besluiten om aangifte te doen bij Justitie, een tuchtzaak te beginnen of een melding te doen bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd.
We zijn trots op ons vak. Vanuit onze expertise bepalen en houden we koers. We werken continu aan de ontwikkeling van onze deskundigheid en de kwaliteit van onze zorgverlening.
Een zaak rond (seksueel) grensoverschrijdend gedrag is eigenlijk altijd heftig, voor alle betrokkenen. Daarom is Fivoor er voor alle medewerkers, zeker zolang schuld nog niet is bewezen. Als een medewerker beschuldigd wordt van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag, dan wordt er vanuit ons bedrijfsmaatschappelijk werk hulp en begeleiding aangeboden. Dat verandert pas als er schuld wordt bekend, of de beschuldigde op een andere manier schuldig wordt bevonden. Als het nodig is krijgt het team rondom de beschuldigde medewerker ook ondersteuning vanuit het bedrijfsmaatschappelijk werk.
Stel, jij wordt beschuldigd van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag, dan heb je het recht om de hulp van een eigen raadspersoon, zoals een advocaat, in te schakelen.
Voor jou als melder kan het soms ingewikkeld en belastend zijn om een melding te doen. Jouw leidinggevende biedt opvang en ondersteuning. Indien nodig verwijst deze je door naar andere vormen van ondersteuning zoals het bedrijfsmaatschappelijk werk of de vertrouwenspersoon. Ook in dat geval blijft je leidinggevende aandacht en (na)zorg geven aan (de positie van) jou als melder.
Als het gaat om (seksueel) grensoverschrijdend gedrag doet Fivoor er alles aan om te voorkomen dat het überhaupt plaats kan vinden. Dat doen we door middel van een preventief beleid, want zeker in deze gevallen is voorkomen altijd beter dan genezen.
Van nieuwe medewerkers vragen we altijd een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG). Het liefst krijgen we de VOG voordat je contract ingaat, maar we moeten deze in ieder geval in ons bezit hebben voordat je proeftijd afloopt. Als je zo’n verklaring niet kunt indienen, om welke reden dan ook, kun je niet bij Fivoor komen werken.
Als nieuwe medewerker informeren we je over het beleid van Fivoor. Daar hoort de regeling rond (seksueel) grensoverschrijdend gedrag zeker bij. Het beleid wordt ook intern binnen de organisatie gepubliceerd, zodat iedereen precies weet wat de regels zijn. Ook besteed Fivoor zoveel mogelijk aandacht aan het vergroten van de kennis en het inzicht op het gebied van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag.
Als je bij Fivoor werkt voer je regelmatig intervisie- en supervisiegesprekken. In deze gesprekken is er tijd en aandacht voor het bespreken van jouw ervaringen binnen je werk. Als het nodig is kan daarbij ook worden ingegaan op gevoelens die jij als hulpverlener hebt, zeker als die niet goed passen bij je rol en je werk als hulpverlener. Praten over dit soort gevoelens lijkt misschien lastig, maar het is vaak de beste manier om lucht te geven aan emoties waar je anders mee blijft rondlopen. Op deze manier kunnen op tijd maatregelen worden genomen om ervoor te zorgen dat je niet over grenzen heen gaat.
De werkwijze van de commissie en de procedure staan beschreven in de regeling. Download hieronder de regeling zelf.
De informatie op deze website is uitsluitend bedoeld als algemene informatie. Er kunnen geen rechten aan de informatie op deze website worden ontleend. Voor de formele teksten van de regelingen wordt verwezen naar de regelingen zelf. Deze kun je hieronder downloaden.
Gelezen Heeft er zich iets vervelends voorgedaan op je werk en kan je dit niet bespreken, of durf je niet? Lukt het niet om het gesprek aan te gaan, ook niet met een leidinggevende erbij? Onze vertrouwenspersonen denken vanuit een neutrale rol met je mee.
Gelezen Automatisch roep je met je kledingkeuze een reactie op bij de mensen waarmee je werkt. Bij Fivoor kunnen je kleren ook bij patiënten bijzondere reacties uitlokken. Ook is sommige kleding gewoon onveilig is bij het werk dat je doet. Daarom heeft Fivoor kledingrichtlijnen opgesteld.
Gelezen Hier vind je de algemene gedragscode van Fivoor. De algemene gedragscode is overkoepelend voor alle uitgewerkte deelonderwerpen. Hiermee geven we sturing aan je professionele houding en zorgen we ervoor dat de neuzen van alle medewerkers dezelfde kant op staan. Zo willen we samen ongewenst gedrag voorkomen.
